Waar denk je aan bij innovaties in de bouw? Je eerste associatie? Start-ups die al pionierend apps ontwikkelen om inzicht te geven in energieprestaties? Drones die 3D-modellen van de bouwplaats kunnen samenstellen? BIM-noviteiten? Iets anders?
Ik tik ‘innovaties in de bouw’ in op Google. Ik lees een bericht van TNO over dat de bouw in vergelijking met andere sectoren weinig innovatief is, omdat slechts 35 procent werkzaam is in technologische innovatieve bedrijven. Een bijzondere conclusie. Ook vind ik veel artikelen over kant-en-klare bouwsystemen in de woningbouw. En dat 3D-printen de toekomst heeft.
Dé innovatie
Terwijl ik al deze interpretaties van ‘innovatie in de bouw’ tot me neem, denk ik aan een anekdote die Daan van Vliet, voorzitter van het bestuur van de Dutch Green Building Council en voormalig directeur van installatiebedrijf Unica, me ooit vertelde. Het ging over de MultiDuct, een door Unica ontwikkeld product. Die MultiDuct was een innovatie die de woningbouw én de installatiebranche vanaf de jaren 80 volledig op zijn kop zou zetten. Het was een witte doos met daarin alle duurzame techniek voor een woning. Luchtverwarming, warm water, ventilatie, warmteterugwinning; alles zat er in. Werkelijk een prachtuitvinding, heel duurzaam bovendien. En uitermate geschikt voor de premiewoningen van die tijd. Daan van Vliet legde me uit dat je met de MultiDuct het gasverbruik van je woning kon halveren.
Er was alleen één maar. De overheid was er nog niet klaar voor. Hierdoor werd de besparing die met het apparaat kon worden bereikt meteen tenietgedaan door een verlaging van de premie voor de woning. De MultiDuct is helaas nooit een succes geworden.
Twee lessen voor innovatie
In dit verhaal van Daan van Vliet liggen voor mij twee lessen voor innovatie. Ten eerste: het heeft geen zin in je eentje geweldige duurzame oplossingen te verzinnen als niemand die begrijpt of accepteert. Dan sta je alleen in een groene wei te grazen waar verder niemand anders is.
Ten tweede gaat innovatie over de manier waarop we met elkaar samenwerken. Innovaties in de bouw blijven vaak beperkt tot één of twee schakels in de keten, maar de bouwketen als geheel innoveert maar langzaam. Voor de hand ligt om met z’n allen te hopen dat er een Google, de Apple of de Uber van de bouwwereld opstaat en de sector disruptief verandert. Maar laten we daar niet op wachten. We kunnen vandaag al iets doen aan onze grondhouding zodat we samenwerking in de keten verbeteren. Dit kan door echt open te staan voor ideeën en innovaties die ons in eerste instantie wellicht ‘vreemd’ overkomen. En door kennis te delen en volledige transparantie te geven over persoonlijke belangen en ambities.
Spannend
Spannend? Jazeker. Maar het werkt. Ik ken partijen die door openheid enorm succesvol én innovatief zijn. Wil je als bedrijf straks nog meetellen, dan zul je je moeten openstellen voor deze nieuwe manier van zaken doen.
Deze column van DGBC-directeur Annemarie van Doorn is verschenen in de bijlage 'Innovatie in de bouw' bij het Financieele Dagblad.
