“Rapporteren over klimaatrisico’s in vastgoedportefeuilles is belangrijk, omdat er veel risico’s schuilen in het veranderend klimaat. Het is niet voor niets dat de financiële toezichthouders oproepen om deze risico’s goed in beeld te brengen: In het ergste geval kan de stabiliteit van het financiële systeem op het spel staan als we hier geen grip op krijgen”, stelt Jan Kadijk, manager Kennis en Innovatie bij DGBC. “Bestaande methoden voor klimaatrisico-scans waren veelal een black box. Wij hebben nu met circa 30 partijen transparant gemaakt hoe je zo’n scan moet aanpakken: welke data je gebruikt, naar welke gebouwkenmerken je kijkt en welke stappen je moet doorlopen. De methode is vrij beschikbaar en gebaseerd op open data. Dus iedereen kan en mag er gebruik van maken.”
In dit tweede deel draait het volledig om het inschatten van de ‘kwetsbaarheid’ van een gebouw ten opzichte van de geconstateerde klimaateffecten in de omgeving van het gebouw. Er wordt gekeken naar gebouwkenmerken die dempend kunnen werken op het risico voor het gebouw, zoals bijvoorbeeld zonwering aan de buitenkant tegen hittestress. Met een beperkte set aan gebouwkenmerken wordt een gebouwscore berekend. Op basis van de omgevingsscore (deel 1) en gebouwscore (deel 2) samen kan een klimaatrisico-score voor het gebouw worden vastgesteld. Dit onderdeel wordt in deze publicatie uitgebreid beschreven. Gebouweigenaren krijgen op deze manier een beeld van de kwetsbare gebouwen in hun portfolio. “De methode plaatst rode vlaggen op dat deel van je gebouwenportfolio waar je beter naar moet kijken”.
Klimaatbestendig gebouwde omgeving
Het doel van de methodiek is een bijdrage leveren aan een klimaatbestendige gebouwde omgeving die klaar is voor het veranderend klimaat. Er zijn vier thema’s gekozen die voor Nederland als grootste risico gelden: hitte, droogte, wateroverlast en overstroming. Deze gevolgen van klimaatverandering zijn nu al merkbaar, ook voor gebouweigenaren. Het is voor hen cruciaal om risico’s te verminderen en te werken aan een toekomstbestendig vastgoedportfolio.
Rapporteren klimaatrisico’s
Een belangrijke eerste stap voor gebouweigenaren is het in beeld krijgen van de fysieke klimaatrisico’s voor hun gebouw of portfolio. Dit is belangrijk om de juiste maatregelen te kunnen nemen om de risico’s weg te nemen of te verminderen. Het rapporteren over klimaatrisico’s van bestaand vastgoed wordt de komende jaren voor steeds meer partijen een verplichting, vanwege de EU Taxonomie, de groene spelregels vanuit Europa.
Romee Prijden, projectmanager bij DGBC, verwacht dat het Framework kan bijdragen aan het nemen van noodzakelijke stappen. Prijden: “Bestaande methodieken kijken vaak alleen naar de omgeving, waardoor je bijna altijd dezelfde score behaalt als je buurman. Met deze publicatie kan dit nu op zo’n gedetailleerd niveau, dat elk pand een unieke klimaatrisico-score krijgt voor de thema’s hitte, paalrot, verschilzetting, wateroverlast en overstroming.”
Kadijk vult aan: “Als iedereen op dezelfde manier zijn gebouwen doorlicht, ontstaat er meer gezamenlijkheid in de probleemanalyse op een bepaalde plek. Dat kan ertoe leiden dat partijen samen het probleem op gebiedsniveau te lijf gaan. En dat is heel zinnig, want vaak is het een mission impossible om een klimaatdreiging in je eentje op te lossen. Maatregelen op gebiedsniveau zijn vaak effectiever dan sleutelen aan je gebouw: Liever samen een pleintje vergroenen dan dat iedereen een extra airco installeert. Ik zie dat vastgoedpartijen in toenemende mate bereid zijn om op die manier over het probleem na te denken: samen investeren in gebiedsmaatregelen komt steeds meer in beeld. Als investeringsstromen worden gebundeld is er veel meer mogelijk. Dit beschrijven we in deel 3 van het Framework dat na de zomer verschijnt.”
Brede alliantie, transparante & eenduidige aanpak
Het Framework for Climate Adaptive Buildings (FCAB) is ontwikkeld met een brede alliantie van financiële instellingen, kennisinstituten, adviseurs, woningcorporaties en overheden. Een bijzondere en succesvolle aanpak, aldus Kadijk. “We hebben met elkaar een methodiek ontwikkeld waarbij 30 organisaties hebben meegekeken. En de aanpak kan ook nog eens door iedereen vrij gebruikt worden: we hebben hiermee echt bijgedragen aan een gemeenschappelijke taal voor klimaatrisico-scans”. Prijden voegt toe: “De scores zijn duidelijk, van zeer laag tot zeer hoog en de methodiek is volledig transparant. Daardoor kan je binnen je eigen portefeuille panden met elkaar vergelijken. Niet alleen per locatie, maar bijvoorbeeld ook per klimaatthema.”
De aanpak van het Framework for Climate Adaptive Buildings bestaat zoals eerder genoemd uit drie onderdelen:
-
Het inschatten van de klimaateffecten voor de omgeving van een gebouw. Deze stap staat beschreven in het Framework for Climate Adaptive Buildings deel 1: de omgevingsscore (FCAB-1).
-
Het inschatten van de ‘kwetsbaarheid’ van een gebouw ten opzichte van de geconstateerde klimaateffecten in de omgeving van het gebouw. Hierbij komen de gebouwkenmerken om de hoek kijken. Deze stap staat beschreven in het Framework for Climate Adaptive Buildings deel 2: de gebouwscore (FCAB-2).
-
Het definiëren van gebieds- & gebouwmaatregelen die kunnen helpen om de geconstateerde risico’s tegen te gaan of weg te nemen. Deze laatste stap wordt beschreven in het Framework for Climate Adaptive Buildings deel 3: de adaptatiestrategie (FCAB-3). Dit derde deel verschijnt na de zomer.
