Het broeikaseffect zelf is het natuurlijk verschijnsel dat bepaalde gassen in de atmosfeer de uitstraling van warmte door de aarde afremmen. Volgens het klimaatpanel van de Verenigde Naties, het Intergovernmental Panel on Climate Change, is het verbranden van fossiele brandstoffen door mensen de belangrijkste oorzaak van de toegenomen concentraties broeikasgassen.
Zonlicht wordt door het aardoppervlak geabsorbeerd en omgezet in warmte. Deze warmte wordt voor een deel naar het heelal terug gestraald. De zogeheten broeikasgassen remmen die uitstraling af zoals als bij een glazen broeikas, vandaar de benaming 'broeikaseffect'. Het 'normale' broeikaseffect zorgt ervoor dat de gemiddelde temperatuur op aarde op ongeveer 15°C ligt. Zonder broeikaseffect zou de gemiddelde temperatuur rond de -18°C liggen. Broeikasgassen zijn daarom noodzakelijk voor het leven op aarde, maar te hoge hoeveelheden kunnen ernstige klimaatveranderingen veroorzaken die bedreigend zijn voor datzelfde leven.