Dutch Green Building Council

Duurzaam bouwen woordenboek

GACS – Gebouwautomatiserings- en controlesysteem

Gebouwautomatiserings- en controlesystemen (GACS) zijn gebouwoplossingen die worden ingezet om de prestatie en het energiegebruik van verschillende technische installaties in gebouwen te monitoren, aan te sturen en te optimaliseren. Een GACS speelt een belangrijke rol in het verbeteren van de energie-efficiëntie en het verminderen van de operationele kosten van een gebouw.

Er zijn drie belangrijke functies van een GACS:

  • Energiebeheer: continue monitoring, analyse en optimalisatie van het energiegebruik van het gebouw;
  • Prestatiebewaking: de energie-efficiëntie toetsen, rendementsverliezen van installaties en systemen identificeren en de beheerder informeren over mogelijkheden voor verbetering;
  • Interoperabiliteit: het communiceren en samenwerken met diverse systemen en apparaten binnen het gebouw.

GACS-verplichting

Per 1 januari 2026 moeten gebouwen met een verwarmings- of airco-installatie met een nominaal vermogen van 290 kW of meer beschikken over een GACS dat voldoet aan specifieke eisen. Met ingang van de EPBD IV zal deze verplichting gelden vanaf 70 kW.

De prestaties van GACS worden beschreven in de norm NEN-EN-ISO 52120. Lees in het Bouwbesluit 2012 meer over de GACS-verplichting en de Europese norm.

Voor handhavers is het complex om een GACS volledig te beoordelen aan de hand van de norm NEN-EN-ISO 52120. Daarom is een checklist met controlepunten ontwikkeld om een eenvoudige, verkorte toets mogelijk te maken. Deze checklist helpt om te bepalen of het systeem waarschijnlijk aan de eisen voldoet. Op de website van RVO is de Checklist technische eisen GACS te vinden.