Netbewustheid draait om het afstemmen van energiegebruik op de capaciteit en status van het net, zodat overbelasting (netcongestie) wordt voorkomen en duurzame energie optimaal benut kan worden. Dit helpt overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen, door piekbelastingen te vermijden (peak shaving) en energiegebruik te verschuiven (load shifting). Daarnaast wordt duurzame energie (zoals zonne- en windenergie) effectiever ingezet door vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen.

In de praktijk houdt netbewust energiegebruik in dat bij een kantoorgebouw met zonnepanelen en batterijen overdag overtollige zonne-energie zoveel mogelijk wordt ingezet of opgeslagen in batterijen. Tijdens piekuren gebruikt het gebouw de opgeslagen energie in plaats van het net te belasten. ’s Nachts, wanneer de netbelasting laag is, kunnen apparaten zoals EV-laders worden geprogrammeerd om te laden tijdens daluren.