In de architecten- en bouwwereld hoor je niet zoveel over het feit dat er eind vorig jaar in Parijs een klimaatakkoord getekend is. De hoera stemming was met name te vinden in: the end of the fossil fuel era! ORGA was in Parijs vertegenwoordigd door Patrick Schreven van ORGA bouw, maar het aantal bouwgerelateerde bedrijven en mensen was bedroevend laag. Enerzijds bijzonder opmerkelijk, de bouwwereld is, volgens prof. Hennis de Ridder, verantwoordelijk voor 50% van ons energieverbruik, 50% van de CO2 uitstoot, 25% van de afvalproductie en 25% van het weggebruik en daarmee nogal afhankelijk van fossiele grondstoffen voor materialen, energie in bouw en exploitatie en vervoer.

Afsluiten fossiele tijdperk

Anderzijds natuurlijk weer logisch omdat ik niet de illusie heb dat de grote jongens vanuit morele overweging van het fossiele tijdperk af willen. Maar ze zullen wel moeten! Het afgelopen jaar heb ik grote stappen in de duurzaamheid gezien ook, of beter: juist in de bouw. We zagen de Biobased Economy groeien, we zagen het aandeel schone energie groeien, we zagen 70% van de grote nieuwbouw projecten met BREEAM-NL werken, we zagen meer dan 100 gebouwen gecertificeerd worden en we zagen dus het Klimaatakkoord in Parijs ondertekend worden door 195 landen.

Brandstoffen versus grondstoffen 

Het akkoord zal landen dwingen om zich los te maken van fossiele grondstoffen en dat zal de komende jaren leiden tot nationale regelgeving waardoor overschakelen op een circulaire bouwwereld zal bevorderen. Uiteraard ligt de focus op fossiele brandstoffen, maar in de kern gaat het over fossiele grondstoffen. Bovendien stelt het akkoord dat de uitstoot en opname van CO2 in de tweede helft van deze eeuw in balans moet zijn. Dat geeft de burger moet en laat de oude garde schrikken, kijk maar eens naar de beurs in december 2015!

Als we met zijn allen even boven onze bestaanstijdlijn gaan hangen, dan zien we dat de wereld vanaf de geboorte van de aarde altijd al biobased was. Vanaf de start van de industriële revolutie, zien we een tijdelijke uitstap naar het bacchanaal gebruiken van fossiele grondstoffen. Door Ronald Rovers eens heel treffend omschreven met het ‘party-era’. Iedereen die zich enig overzicht kan vormen van ons bestaan op aarde zal zien en begrijpen dat de wereld vanzelf terug zal gaan naar een circulaire samenleving gebaseerd op bio-grondstoffen. No way back! 

Een echte duurzame wereld is veel meer dan een economie gericht op het reduceren van fossiele grondstoffen ten behoeve van energie. De bouwsector zal zich dus niet alleen dienen te richten op energieneutrale gebouwen, maar zal zich ook op het fossielvrij circulair bouwen moeten gaan richten. Het gebruik van fossiele grondstoffen bij de productie van bouwmaterialen zal fundamenteel veranderen. Daar liggen niet alleen kansen voor biobased bouwmaterialen en bouwconcepten maar ook zeker voor de Nederlandse agrarische sector als grondstoffenleverancier en de sterke Nederlandse chemiesector.

Naar groene architectuur 

De transitie van de traditionele bouw met fossiele grondstoffen naar een circulaire bouw met biobased grondstoffen is slechts een kwestie van tijd. We zien een verandering van ‘goed voor het milieu’ naar wettelijk opgelegde en door opdrachtgevers gevraagde echte groene architectuur! 

Daan Bruggink is directeur en oprichter van ORGA Architect en voorzitter van de Adviesgroep BREEAM-NL Nieuwbouw en Renovatie.