Wouter Morlag van TNO stelt dat biobased bouwen een innovatie is die stimulering nodig heeft. Het biedt kansen op het gebied van het tegengaan van klimaatverandering en tegelijkertijd de enorme woningbouwbehoefte op te lossen. Er zijn nu een aantal goede voorbeelden, maar het ligt nog te veel bij een paar koplopers. Belangrijk is om zowel de kansen als uitdagingen goed en helder in kaart te brengen, om dit stappen vooruit te kunnen brengen.
Sanne van Leeuwen (TNO) ziet als grootste voordelen voor het gebruik van hout dat het een hernieuwbare grondstof is die zeer voorradig aanwezig is. Daarnaast is het materiaal bijzonder geschikt voor prefabricage en kan het gebruikt worden voor dragende elementen. Dit laatste komt vooral door een belangrijke innovatie van de laatste jaren die heeft geleid tot cross laminated timer (CLT).
Ondanks deze kansen zijn er een aantal belemmeringen. Zo is er een iets hogere kostprijs bij houtbouw ten opzichte van een betonnen gebouw en is er weinig bouwkundige ervaring en mist een volwassen innovatie ecosysteem. Maar de belemmering die Van Leeuwen het meest uitlichtte gaat over het duurzame karakter van houtbouw en dan vooral de onduidelijkheid die hieromtrent heerst. Als conform de Nederlandse standaard de milieu-impact (LCA) van hout wordt bepaald is deze niet bepaald goed. Ze betoogt dat de opslag van CO2 in hout niet op de juiste manier wordt opgenomen in deze methode en dat de Nederlandse standaard daarom moet worden aangepast.
Enkele koplopers aan het woord:
FIEN Wonen heeft Biobased bouwen volledig omarmt. In het beleid is vastgelegd dat FIEN wonen kiest voor biobased materialen, aldus Robert de Koning. Hij herkent dat de kostprijs hoger is en dat de wetgeving niet altijd meewerkt. De belangrijkste reden hiervoor ziet hij in de mindere ervaring die er is met houtbouw in Nederland. Als er meer projecten worden uitgevoerd in hout, neemt de ervaring toe, de kosten af en is het ook mogelijk dat de wetgeving meer op biobased materialen wordt geënt in plaats van op de traditionele materialen.
Wim van der Heide van Sweco ziet een groot verschil in de bouwcultuur tussen Nederland en Scandinavische landen op dit gebied. Waar in Zweden veelvuldig met hout wordt gebouwd en ook geadviseerd door Sweco, is dit in Nederland veel minder. Het grootste voordeel van houtbouw ziet hij in de mogelijkheid om te prefabriceren en vervolgens heel snel te kunnen bouwen. In Scandinavië is ervaring met hoogbouw van hout, daar laten de cijfers nu nog 1 tot 3% duurder dan andere materialen. De verwachting is dat op korte termijn de bouwkosten van houten hoogbouw goedkoper zal zijn.
Arjan van Herk van Heutink Bouwgroep heeft samen met Thomas Rau en Olaf Gisper een gebouw ontwikkeld waarbij gebruik wordt gemaakt van CLT. Naast dat het van hout gemaakt is, is het ook remontabel. Het mooie is dat je de CLT in het zicht kan laten. Helaas blijkt alleen geluid nog een probleem. Om de geluidsoverdracht tussen twee ruimten tegen te gaan zijn op sommige plekken wel drie gipsplaaten over elkaar op de wanden geplaatst.
De conclusie van het webinar is dat biobased bouwen veel kansen biedt, maar dat er nog veel geleerd moet en verbeterd kan worden.
