“Die wilde ik veiligstellen voordat het gebouw straks wordt leeggehaald”, wijst Vermeij op het ingelijste BREEAM-NL Outstanding certificaat van CIRCL onder zijn arm. Het circulaire paviljoen van ABN AMRO is één van de voorbeeldprojecten die symbool staat voor de nauwe betrokkenheid bij DGBC en de rol van de bank in de keten. “Als je duurzaamheid verkondigt, komen klanten natuurlijk met de vraag wat we zelf doen op dat gebied. Daarom zijn de doelstellingen voor onze eigen gebouwen ambitieuzer dan de markt en dienen onze kantoren als voorbeeldprojecten”, legt Vermeij uit. “Hier laten we zien wat er mogelijk is in circulair bouwen, maar ook wat niet. We zijn niet bang om fouten te maken. We delen onze ervaringen, zodat partners daar hopelijk iets aan hebben. Dat noemen we ook wel right to copy”, zegt Rutten. “Zelfs mensen uit Japan kwamen hier kijken naar de ontwikkelingen en unieke aspecten van dit gebouw, zoals gelijkstroom”, vult Vermeij aan. Hij vervolgt: “We hebben CIRCL ook altijd opengesteld voor DGBC. Voor presentaties, talkshowopnames, kennistafels, certificaatuitreikingen, noem maar op. En er vonden grote evenementen plaats, zoals de jaarlijkse Dutch Green Building Week, waar we vanaf de eerste editie bij betrokken zijn.”
Bas Rutten (links) en Rob Vermeij (rechts)
BREEAM-NL omarmen
Niet alleen sloot ABN AMRO als eerste aan bij de landelijke campagneweek voor duurzaam bouwen, ook zat de bank vroeg aan tafel bij de oprichting van DGBC. “Het was een gelegenheidsclub. De oprichters voelden allemaal de behoefte aan uniformiteit en de urgentie dat er iets moest gebeuren. Ze namen samen de verantwoordelijkheid om de gebouwde omgeving duurzaam te maken”, hoorde Rutten van collega’s over die begintijd. “Verduurzamen doe je niet alleen met woorden, maar ook met daden. De oprichting van DGBC was die daad. Daardoor konden we samenwerken, leren van elkaar en een standaard voor duurzaam bouwen ontwikkelen. Die bundeling van kennis is heel belangrijk. Wij zijn ook maar een speler in een grotere markt en hebben simpelweg niet alle expertise in huis”, zegt Rutten.
Vermeij herinnert zich dat collega Kuipers destijds meewerkte aan de eerste BREEAM-NL richtlijn. “Er waren heel veel keurmerken en elk had een eigen aandeel in duurzaamheid. De een was meer gericht op water, de ander op energie. Toen kwam BREEAM-NL, een keurmerk dat alle elementen in zich heeft. Dat wilden we omarmen.” Rutten knikt instemmend: “De komst van het keurmerk is absoluut de stap waar we het meest aan hebben gehad. Daardoor ga je allemaal uit van dezelfde standaard en weet je waar je het met elkaar over hebt. Uniformiteit en meetbaarheid maakt de duurzaamheidsdiscussie voor ons als gebruiker en gebouweigenaar ook een stuk transparanter.”
ABN AMRO en hun BREEAM-NL certificaten.
Voorbeeldvastgoed
De kantoren van ABN AMRO dienen als voorbeeldvastgoed. Het hoofdkantoor in Amsterdam won een BREEAM In-Use Award in 2016. Voor veel meer panden haalde zij BREEAM-NL certificaten met mooie scores. “We hebben een roadmap gemaakt voor onze kantoren. Daarin verwerken we kansen en valkuilen. De lessen uit de praktijk helpen om de BREEAM-NL richtlijnen verder te ontwikkelen en aan te scherpen”, vertelt Vermeij. De ambities voor de nieuwste renovatie zijn hoog. “We willen minimaal BREEAM-NL Excellent certificaat behalen voor het kantoor aan de Foppingadreef. EDGE doet de herontwikkeling, maar we blijven het wel volgen en gaan steeds een stapje verder. Bij bestaande gebouwen als deze kijken we ook naar de milieuprestaties en doen we nieuwe ervaringen op met de MPG (MilieuPrestatie Gebouwen). Daar komen interessante resultaten en kansen uit. Het hele casco blijft staan, dit draagt bij aan de MPG-berekening.”
Circulaire renovatie
Daarnaast speelt digitalisering een belangrijke rol in de circulaire renovatie van ‘de Fop’. “In het huidige hoofdkantoor draaien luchtbehandelingskasten op honderd procent, straks stemmen we de ventilatie af op de vraag en het aantal gebruikers. Het wordt een ‘smart building’. Hiernaast tekenen we alles in BIM. Met een virtuele bril kun je zien wat er boven de plafonds zit, zodat een monteur niet urenlang hoeft te zoeken naar een bepaald klepje in dit complexe gebouw. Misschien kan scholing door DGBC helpen om digitalisering in de bouw verder te brengen”, zegt Vermeij.
De Foppingadreef wordt ook Bijna Energieneutraal en gaat zelfs lager dan Paris Proof met een verwacht energiegebruik van minder dan 50 kWh per vierkante meter bruto vloeroppervlak. De vestiging in Alkmaar was destijds het eerste Paris Proof kantoor in Nederland en in 2030 moet de hele eigen huisvesting aan die norm voldoen. “Met zo’n grote portefeuille moesten we wel voorlopen op de wetgeving, dus tekenden we het Paris Proof Commitment. We kunnen niet alles in een keer verbouwen en maakten daarom een vijftienjarenplan. Je moet natuurlijke momenten aangrijpen. Daarnaast is het belangrijk om data goed op orde te krijgen, dat is soms moeilijker dan de verbouwing. Alleen dan kun je goede keuzes maken”, stelt Vermeij. Rutten vult aan: “Er is geen snelle oplossing. De technologie gaat voort en het ambitieniveau moet je continu bijstellen. Dat is breder dan een lage CO2-uitstoot. Kijk niet alleen naar het gebouw, maar ook naar de verhouding met de omgeving. Levert het een positieve bijdrage aan biodiversiteit, bijvoorbeeld? We moeten niet het idee hebben dat het af is, we moeten blijven werken aan een beter gebouw en een duurzamere omgeving.”
Verbindende factor
Dat geldt ook voor klanten van de bank. “Ze moeten voldoen aan de reductiedoelen voor 2030. De klimaatstrategie vormt de leidraad voor het wel of niet financieren van portefeuilles”, licht Rutten toe. “Maar we gaan verder dan financieren. We proberen de verbindende factor te zijn, bijvoorbeeld door klanten te koppelen aan partijen die hen kunnen helpen verduurzamen. We stimuleren klanten om zich in te zetten voor het heilige doel: een toekomstbestendige gebouwde omgeving. Met certificeringen en labels maken we dat aantoonbaar.”
“BREEAM-NL staat niet stil, maar er zijn nog genoeg kansen om het keurmerk verder te ontwikkelen. In Duitsland en België zijn de standaarden weer anders, ik zie ook wel wat in een Europees BREEAM-label”, oppert Rutten. Hij vervolgt: “Of kijk naar de certificering van tijdelijke huisvesting, hoe kun je dat faciliteren? En hoe zorg je dat meer partijen gaan certificeren, zoals hospitality en pretparken? Ga met vakantieparken om tafel en maak inzichtelijk wat de wensen zijn en hoe we daar als DGBC en bank aan kunnen bijdragen.”
Stem naar politiek
Zijn toekomstwens voor de stichting is helder: “DGBC is een organisatie die blijft leren en ontwikkelen. Je moet steeds weer kijken hoe je die nieuwe kennis en ideeën het beste in de praktijk brengt. Biobased bouwen staat bijvoorbeeld nog in de kinderschoenen, daar moeten we samen stappen in zetten. En blijf samenwerkingsverbanden opzoeken, bijvoorbeeld met NL Greenlabel voor meer biodiversiteit. Er zijn heel veel initiatieven en uniformiteit is belangrijk om als sector te verduurzamen.”
Naast samenwerking met marktpartijen is een stem naar de politiek belangrijk, daar zijn beide heren het over eens. “Strenge regels en wetgeving zitten verduurzaming soms in de weg. In CIRCL hadden we wandbekleding van gerecycled textiel, dat is goed voor de akoestiek, maar voldoet niet aan bepaalde eisen voor brandveiligheid. We moeten samen kijken hoe je wetgeving sneller meekrijgt in duurzame ontwikkelingen”, zegt Vermeij. Rutten beaamt: “We moeten wet- en regelgeving aanpassen op de ambities die we met elkaar hebben. Dat mag een stuk strenger, dan krijg je de markt in beweging. Het moet ook sneller, de innovaties en techniek zijn er, maar wetgeving stelt het nog niet altijd verplicht, dus denkt men dat het niet nodig is. Met financiering laten we zien dat het wel nodig is.” Vermeij noemt een voorbeeld: “We hebben een ander soort belastingstelsel nodig. Hoe meer energie je gebruikt, hoe goedkoper het in verhouding is. De overheid aanspreken is op meerdere vlakken belangrijk.” Rutten besluit: “Ik gun DGBC dat we een duidelijke stem hebben naar de politiek.”
Reeks DGBC founding partners
Dit artikel is een aflevering in de serie interviews met de organisaties die vanaf de start bij DGBC betrokken waren, de zogeheten founding partners. DGBC bestond in 2023 15 jaar en met de betrokken organisaties van toen, die na 15 jaar nog steeds partner zijn, kijken we terug op de oprichting, naar de ontwikkelingen die zijn doorgemaakt en werpen we een blik op de toekomst.
