Hoe zorgen we ervoor dat duurzaam bouwen de gewoonste zaak van de wereld wordt? Dat was de belangrijkste vraag die vrijdag 9 september 2016 moest worden beantwoord tijdens de visiebijeenkomst ‘Duurzaam (ver)bouwen: gewoon doen?!’. Dutch Green Building Council, MVO Nederland en de Nationale Postcode Loterij organiseerden de bijeenkomst. “Goede voorbeelden creëren”, kwam diverse malen naar voren; zowel uit de zaal als van het podium. “Laten zien dat het kán.”
Kiezen voor een leegstaand kantoor
De bijeenkomst vond plaats in het toekomstige ‘nieuwe’ onderkomen van de Goede Doelen Loterijen (Nationale Postcode Loterij, BankGiro Loterij, VriendenLoterij) in Amsterdam Zuid. Ze verhuizen in het voorjaar van 2018. “We kiezen voor een leegstaand kantoorpand, omdat vernieuwbouw veel duurzamer is dan nieuwbouw”, legde Boudewijn Poelmann, directievoorzitter Goede Doelen Loterijen uit. “Wij gaan bovendien voor het hoogst haalbare op duurzaam gebied: BREEAM-NL Outstanding.”
Systemen veranderen
BNR-presentator Rens de Jong nam met veel plezier de leiding tijdens de bijeenkomst. Het eerste onderwerp was de rol van bedrijven in het aanpakken van klimaatverandering. “Om in 2030 de 17 sustainable development goals te halen die zijn afgesproken door 193 landen, moet een radicale transformatie plaatsvinden”, reageerde Keynote Peter Bakker, president World Business Council for Sustainable Development (WBCSD). Volgens hem moeten alle systemen ter wereld veranderen, waaronder de grote steden. “Alleen wanneer we alle krachten bundelen gaan we dit fixen. Dit leegstaande pand verduurzamen is een uitstekend begin.” Daarnaast moet het kapitalisme op zijn kant, meent Peter. “Dat is onvermijdelijk. And when something is inevitable, learn to love it”, waren zijn wijze woorden.
Prikkelende stellingen
Na Peter namen vijf andere gasten plaats op het podium: Klaas de Boer (directeur Zuidas, Gemeente Amsterdam), Annemarie van Doorn (directeur Dutch Green Building Council), Coen van Oostrom (CEO OVG Real Estate), Wigger Verschoor (medeoprichter en COO ThuisBaas, Urgenda), en Liesbeth van Tongeren (Tweede Kamerlid GroenLinks). Hen werd een aantal prikkelende stellingen voorgelegd. De aanwezigen in de zaal konden via het wifi-netwerk BuzzMaster hun mening geven.
Van het publiek was 99 procent het oneens met de eerste stelling: ‘De vastgoedwereld doet genoeg om de doelstellingen uit het klimaatakkoord te halen’. “De bestaande bouw is de grootste uitdaging”, reageerde Annemarie van Doorn. “Er is een deal nodig”, knikte Coen van Oostrom. Liesbeth van Tongeren is het met hen eens, maar zij is van mening dat we het met een deal alleen niet gaan redden. “Het aanbod is te ingewikkeld voor de goedwillende huiseigenaar.”
94 procent van de aanwezigen was het vervolgens eens met de stelling ‘Het ontbreekt investeerders en huurders aan urgentie om duurzame gebouwen af te dwingen’. De gasten op het podium knikten: “Geld is niet het probleem, maar ergens gaat het mis. De overheid moet ook iets doen.” Liesbeth beaamde dit: “Ja, aan de top zijn zeker mensen nodig die zeggen dat de urgentie omhoog moet.” Brussel speelt hierbij een belangrijke rol.
Met de volgende stelling is 57 procent het oneens: ‘Er is voldoende kennis in de bouwsector over duurzaam bouwen’. “Daarom zijn goede voorbeelden - zoals het gebouw waarin we ons nu bevinden - ontzettend belangrijk”, benadrukten de aanwezigen.
Schimmel: the best technology in the wild
De presentatie van Eben Bayer, winnaar Postcode Lottery Green Challenge 2008 en oprichter Ecovative sloot hier naadloos op aan. Zijn bedrijf maakt onder meer isolatiemateriaal van landbouwafval en schimmeldraden. Vol passie toonde Eben de aanwezigen het proces. Zowel het Myco foam isolatiemateriaal als Myco Foam board past hij straks toe in het duurzame gebouw van de Goede Doelen Loterijen. Het materiaal is geheel biologisch afbreekbaar, vertelde hij trots. “The best technology is found in the wild.” Tijdens de borrel na afloop, praatten de genodigden hier nog uitgebreid over na.
Gezamenlijk doel
De conclusie van deze bijeenkomst is helder: het geld en de innovaties zijn er, maar om het proces van duurzaam (ver)bouwen op gang te krijgen is een plan nodig. Een plan met een gezamenlijk maatschappelijk doel, bij voorkeur ondersteund door de overheid. Het behalen van de klimaatdoelstellingen is zo’n doel, aldus Annemarie. “We moeten ons niet alleen bezig houden met de vraag of het de investering waard is, maar we moeten ook kijken naar de stip aan de horizon. Ik hoop dat we daar goede stappen in kunnen zetten.”
