Losmaakbaarheid ontwikkelt zich tot één van de sleutels in de circulaire bouweconomie. De technische kringloop wordt vergroot door in het ontwerp- en ontwikkelproces al rekening te houden met het vrij laten komen van dat wat nu vastzit. De eis die we daarbij stellen aan het vrijkomen is dat het moet gaan om hoogwaardig hergebruik aan het einde van de technische of functionele levensduur. Losmaakbaarheid is dus nooit een zelfstandige waarde, maar is afhankelijk van het verleden en de toekomst. De Tijdelijke Rechtbank is een van de eerste voorbeelden van hoogwaardig hergebruik in de praktijk. Vrijwel alle bouwmaterialen gaan mee.
Terugblik
In een webinar bespraken diverse partijen de lessons learned van losmaakbaarheid en restwaarde in de praktijk aan de hand van de casus Tijdelijke Rechtbank. Kijk hieronder het volledige webinar terug.
Stappenplan financiële hergebruikwaarde
De kennis en ervaringen bij het project van de Tijdelijke Rechtbank zijn dan ook uitstekend bruikbaar om ‘losmaakbaarheid’ te toetsen. Ook geeft deze casus nuttige inzichten in de financiële restwaarde van een her te gebruiken gebouw. In het rapport is een stappenplan opgenomen om te komen tot financiele hergebruikwaarde. Waarbij gestart wordt met een digitaal model van het te demonteren gebouw en inzicht wordt gegeven in de materialenstaat en reële restwaarde van de materialen.
Lessons learned
Een belangrijke vervolgstap zien de onderzoekers in het vertalen van de kosten en baten ook naar CO2-emissies en milieu-impact. Naast de kosten zou het goed zijn om de milieu-impact (MKI) of CO2-uitstoot van sloop mee te nemen, bijvoorbeeld in aanbestedingen. Ook zou bij toekomstige gebouwen vooraf een demontageplan of een demontagepartij mee kunnen kijken. Zaken die de architect ogenschijnlijk slim had gedetailleerd, blijken in de praktijk niet altijd handig - en andersom. Een gebouw uit elkaar halen is wezenlijk anders dan een gebouw in elkaar zetten of (traditioneel) slopen. Lees alle conclusies en aanbevelingen in het rapport.
Het webinar is binnenkort terug te kijken.
 |
Meetmethodiek losmaakbaarheid
In 2019 is de meetmethodiek Losmaakbaarheid ontwikkeld en getoetst door een consortium van Alba Concepts, Dutch Green Building Council (DGBC), Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en W/E Adviseurs in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. In het eerste rapport van september 2019 is de basis voor de meetmethode opgesteld, waarna de markt uitgedaagd is om de meetmethode toe te passen in de praktijk. Tijdelijke Rechtbank in Amsterdam was één van de pilotprojecten voor de meetmethodiek.
De meetmethodiek is begin 2021 aangepast en verbeterd, onder andere op basis van een openbare oproep aan de markt om feedback op de meetmethode te geven. Daaruit zijn diverse inzichten gehaald om de meetmethode voor losmaakbaarheid aan te passen en, waar nodig, te verduidelijken. De meetmethodiek zoals beschreven in het rapport ‘Circular Buildings – een meetmethodiek voor losmaakbaarheid v2.0’ biedt een uniforme meetmethode voor losmaakbaarheid in de bouw.
