Oprichter en systeemarchitect Bram Schats onderzoekt of gebouwen werken zoals ze zijn bedacht en ontworpen. “Dat moet je in de praktijk bekijken, niet alleen in theorie. Het belang van ‘meten is weten’ zie ik sterk terug bij DGBC. Er is een duidelijke ambitie om te valideren of het echt een duurzaam gebouw is, bijvoorbeeld met een keurmerk als BREEAM-NL. We herkennen ons in die missie en daarom zijn we nu DGBC-partner.”
‘Slim gebouw is geen gadget’
Een slim gebouw wordt nog te vaak gezien als een soort gadget, vindt Schats. “Het gaat veel verder. Met slimme gebouwen krijgen we inzicht in hoe een gebouw functioneert en presteert in de praktijk. Die informatie kun je gebruiken om gebouwen te verbeteren en verduurzamen. Voor bestaande bouw bieden we sensoroplossingen en we zorgen dat nieuwe gebouwen kunnen communiceren met hun omgeving.”
Wat een slim gebouw ook voor iemand betekent, het loont om er zo vroeg mogelijk over na te denken. Schats licht toe: “We kijken vanuit een ander perspectief naar installaties en systemen en we nemen partijen mee in dit gedachtegoed om gebouwen slimmer en duurzamer te maken.” Volgens Schats moeten IT en verbonden systemen een integraal onderdeel worden van de ontwikkeling van nieuwe gebouwen. “Traditioneel ontwikkelen we gebouwen vanuit een silogedachte, alle systemen en functies worden afzonderlijk geïnstalleerd en communiceren niet met elkaar. Als je betere gebouwen wil maken, moet je die silo’s doorbreken. Met data kun je nieuwe functies toevoegen, zoals inzicht in de bezetting van een gebouw. Plaats sensoren op de juiste plek en vervolgens kun je bijvoorbeeld het boekingssysteem voor vergaderruimtes daarop aanpassen.”
Functies in plaats van producten
IT-oplossingen helpen ook om een gebouw geschikt te maken voor verschillende toepassingen. Schats schetst een voorbeeld: “Soms is een multi-tenant gebouw niet meer dan een domme blokkendoos die per verdieping wordt verhuurd. Als je van begin af aan nadenkt over flexibel gebruik, kun je een gebouw opknippen in verschillende delen. De installaties kun je zo inrichten dat die vanuit elk gebouwdeel apart worden aangestuurd en beheerd. Zo kun je eenvoudig meerdere huurders faciliteren. Een flexibel gebouw is natuurlijk ook belangrijk voor een circulaire economie.”
Digitalisering gaat ook hand in hand met de diensteneconomie, meent Schats. “Het gaat uiteindelijk om de functies die nodig zijn in een gebouw, niet om producten. Het gaat niet over een specifiek armatuur of de luchtbehandelingskast op het dak, maar je wil licht en schone lucht in een ruimte. Met data kun je alle partijen in de keten laten samenwerken om dit te realiseren.” Daarvoor moet je het bouwproces anders inrichten, benadrukt Schats. “De installateur is nu bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het leveren van zijn spullen en is na de oplevering niet meer betrokken. Die heeft er geen belang bij om te monitoren of een gebouw optimaal werkt, regie hierop ontbreekt. Dit is precies waar wij voor zorgen.”
Werkelijk energiegebruik
Schats ziet dat er steeds meer aandacht is voor het werkelijk functioneren van een gebouw. “Als we op een andere manier monitoren, verspillen we minder energie. We analyseren bijvoorbeeld het werkelijk energiegebruik. Die data kun je combineren met gegevens over het energielabel in het EnergieKompas. Zo adviseren we gebouweigenaren en eindgebruikers over wat ze kunnen doen om de Parijse klimaatdoelen te halen.” Vanuit die adviserende rol ondertekende Avelution ook het Paris Proof Commitment.
Meten is weten geldt ook in eigen huis. “Natuurlijk liggen er zonnepanelen op het dak en houden we ons energiegebruik goed in de gaten. Voor mijn werk ben ik vaak op locatie in het westen of in het zuiden van het land. Jaren geleden ging ik overal met de auto naartoe, nu pak ik de trein of de fiets als het kan en ik vind het fantastisch. Hybride werken bevalt goed. Het is belangrijk om kleine en grote stappen te zetten om ook in de toekomst een fijne leefomgeving te hebben”, zegt Schats. Tot slot heeft hij nog een advies: “Doe niet alleen wat je kent, maar durf het anders te doen, kijk wat het oplevert en valideer of het werkt.”
