Allereerst even een feit: De Overeenkomst van Parijs staat nog steeds. Ofwel: de limiet van 1,5 graad voor de opwarming van de aarde is nog steeds het doel, dringender dan ooit. Parijs is dichterbij dan je denkt. Hoe eerder ‘Paris Proof’ bereikt wordt, hoe minder we aanslag hoeven doen op het krappe 1,5 graden CO₂-budget. Maar er is meer, als we terugkijken op COP26. Daarbij kijken we vooral naar onze sector – en dan zien we veel opvallende zaken die voor het eerst gebeurden óf op een niet eerder vertoonde schaal.
WGBC pakt uit
Nieuw was bijvoorbeeld de speciale dag voor onze sector: 11 november was de Dag van Steden, Regio's en Gebouwde Omgeving. Op geen enkele eerdere klimaatconferentie konden we zo uitpakken. “We” is dan het wereldwijde netwerk van Green Buildings Councils. De World Green Building Council (WGBC) was samen met de UKGBC aanwezig op de COP, onder meer met het virtueel paviljoen. Daarin was veel aandacht voor de projecten waar DGBC in participeert: Advancing Net Zero en - op Europees niveau - Building Life.
Ook nieuw was de erkenning op deze klimaattop voor het belang en de bijdrage van de gebouwde omgeving. Er klonken mooie woorden: die leefomgeving is cruciaal voor klimaatactie, veerkracht en sociale waarde. Ook dat herkent de DGBC: sociale duurzaamheid is één van de nieuwe speerpunten. Bedrijven, steden en andere organisaties pakken hun rol als aanjagers van de marktvraag en beleid.
Wereldwijde beweging
We zagen op COP26 dat – meer dan ooit – de particuliere sector de omvang van het probleem begrijpt - en handelt! Vanuit de Verenigde naties loopt de Race-to-Zero campagne, met als doel het halveren van de uitstoot in 2030 - en dan door naar netto nul uitstoot in uiterlijk 2050. De WGBC vertegenwoordigt de gebouwde omgeving in de Race-to-Zero. Een nieuwe reeks van 40 ontwikkelaars, ontwerpers en vermogensbeheerders (gezamenlijke jaaromzet van 76 miljard euro) tekenden de Net Zero Carbon Buildings Commitment, in Nederland uitgewerkt als het Paris Proof Commitment. DGBC werkt met de WGBC aan het verder op elkaar laten aansluiten van deze commitments. We brengen ondertekenaars bij elkaar om zo het vliegwiel harder in werking te zetten.
Whole Life Carbon
Veel moois kwam samen op 11 november, bij de lancering van de Whole Life Carbon (WLC) Roadmap van de UK Green Building Council, vanuit het Building Life project. De UK stelt in hun roadmap voor om (net als de DGBC) via wet- en regelgeving te sturen op het werkelijk operationele energiegebruik. Steeds meer bestuurders, bouwers en andere zijn het erover eens dat actie in de gebouwde omgeving een holistische benadering vereist voor zowel de operationele als de ‘embodied’ emissies door het gebruik van grondstoffen. Begin 2022 publiceert DGBC de Nederlandse Whole Life Carbon roadmap.
Het wordt kortom gezien en breed gedragen. Door hoeveel ogen precies en hoe breed exact, dat is helaas niet meetbaar – maar het is er duidelijk, het wordt steeds meer. En dat is bemoedigend.
Scherpere regelgeving
Kritische kanttekening is wel dat we die groei nog het minst zien bij nationale overheden. Ook in Nederland gaat dit maar moeizaam, als het aankomt op concrete daden bij de woorden. Zo moeten maatregelen om het -55% doel uit de EU Green Deal voor 2030 nog omgezet worden in Nederlandse regelgeving. De recente Klimaat en Energie Verkenning (KEV) van PBL, liet onlangs zien dat de afspraken voor de gebouwde omgeving nog niet concreet genoeg zijn. Actie, actie, actie…, weet je nog?
DGBC partners nemen de lead
Het ambitieniveau binnen onze sector ligt hoger dan wetgeving, dat is wel duidelijk. Dat merken we onder DGBC partners en werkgroepen. Zij zijn met het Paris Proof doel aan de slag. Internationaal is het vaker de markt die veel trage regeringen aanspoort om in actie te komen op alle fronten: uitstoot omlaag, adaptatie, fundamenteel anders bouwen en renoveren.
Ook wij gaan daar mee door, vanuit deze laagliggende delta die stevige risico’s loopt door klimaatverandering. Iedereen in Nederland heeft er enorm belang bij.
Laten we er dus samen voor zorgen dat alle bestaande en nieuwe afspraken, toezeggingen en beloften worden omgezet in daden. Dat begint natuurlijk bij jezelf. We vragen daarom in 2022 aan alle DGBC-partners om zich aan te sluiten bij het vorig jaar gelanceerde Paris Proof Commitment. Zo geef je zelf het voorbeeld, zo laat je je invloed gelden in de hele bouwketen.
Martin Mooij
