‘Door energieneutraal en biobased te bouwen kunnen we veranderen naar een klimaatpositieve sector’

In de serie #BuildingLife Spotlight gaan we in gesprek met #BuildingLife Ambassadeurs over hun ambities en ervaringen op weg naar een Whole Life Carbon-aanpak. We stellen graag Maarten Markus, Manager Duurzaamheid bij gebiedsontwikkelaar AM aan je voor.

#BuildingLife

Wat motiveerde je om #BuildingLife Ambassadeur te worden?

“Ik zie mezelf als duurzaamheidsplanoloog. Steden worden vaak gezien als probleem voor het klimaat met veel uitstoot van gebouwen en voertuigen. Ik ben ervan overtuigd dat steden juist de sleutel zijn voor een klimaatpositieve wereld door duurzame gebieden te realiseren. Als Manager Duurzaamheid bij AM geef ik hier met mijn team invulling aan. Door enerzijds de footprint van gebouwen te minimaliseren en anderzijds op gebiedsniveau positieve impact te maken met duurzame mobiliteit en vergroening.”

Op welke manier draagt AM bij aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving?

“Als gebiedsontwikkelaar zetten we in op het minimaliseren van de CO-uitstoot van gebouwen enerzijds en een positieve impact van het gebied anderzijds. Onze ambitie is om daarmee klimaatpositief te zijn in 2035. De prioriteit ligt nu op gebouwen, daar zit een enorme piek in CO-emissies. Door zowel op de energieprestatie als op de milieuprestatie en CO-uitstoot te sturen brengen we onze projecten stap voor stap naar het niveau waarmee we aan de klimaatdoelen van Parijs voldoen. Whole Life Carbon is wat ons betreft de overkoepelende ambitie.”

Welke elementen zijn belangrijk op weg naar een CO-neutrale bouwkolom in 2040?

“Er zijn veel grote veranderingen nodig om van voorbeeldprojecten naar een 100 procent CO-neutrale bouwsector te gaan. Belangrijk daarin zijn stimulerend beleid voor CO-neutrale voorbeelden en beleidsbeperkingen voor CO-intensieve oplossingen. De bouwindustrie moet ook veranderen door van energie-intensieve en grondstof-uitputtende materialen naar biobased en hergebruikte materialen te gaan. Alleen met schaal krijgen we deze transitie ook betaalbaar. Tot slot zijn er koplopers nodig die laten zien wat er technisch allemaal al kan, en die nu al starten. Met onze houtbouwportefeuille geeft AM een signaal af wat er mogelijk is en hoe die CO-neutrale (of zelfs positieve) toekomst eruit kan zien.”

Hoe reduceer je de materiaalgebonden emissies van jouw projecten?

“We hebben een eigen houtbouwaanpak ontwikkeld voor houten constructies. Dit is cruciaal want het grootste deel van de materiaalgebonden emissies zit in de constructie. Daarbij kiezen we voor skeletconstructies in plaats van massieve draagconstructies omdat we hiermee de meest duurzame en biobased oplossingen kunnen kiezen voor vloeren, (binnen)wanden en gevels. Dit realiseren we door circulair en biobased bouwen mee te nemen in onze architectenselecties en afspraken met bouwers te maken. We hebben een heel netwerk aan duurzaamheidsadviseurs, ontwerpers en bouwers waarmee we invulling geven aan onze ambities. Dat is overigens niet genoeg. Ook klanten moeten we meenemen. Door het gesprek aan te gaan merken we dat de bereidheid toe neemt om samen stappen te zetten.”

BuildingLife Ambassadeur Maarten Markus

Hoe kun je operationele en materiaalgebonden emissies met elkaar verbinden?

“Door op CO₂-equivalenten te sturen ontstaat er een gemene deler. Maar er zijn ook conflicten: door conform de passiefhuis-standaard te bouwen is de energiebehoefte minimaal, maar dit komt nog niet goed tot uiting in de rekenregels achter BENG. Daardoor overdimensioneren we op installatiegebied. We passen dus meer installaties toe dan dat er in de praktijk nodig zijn, terwijl die installaties juist een hoge milieu-impact hebben. Door deze conflicten inzichtelijk te maken en te agenderen bij onze brancheorganisatie en DGBC hopen we dat ook landelijk beide onderdelen met elkaar worden verbonden. Alleen dan kunnen we de klimaatdoelen binnen de bouw- en vastgoedsector halen.”

Hoe gaan we ervoor zorgen dat de hele bouwsector in Nederland hieraan mee gaat doen?

“Uiteindelijk zal er een CO-doel moeten komen dat put uit de energieprestatie (BENG) en milieuprestatie (MPG). Dat geeft ook de ruimte om per project de meest effectieve keuzes te maken. Hier kan ook een routekaart aan worden gekoppeld aan de hand van CO-budgetten vanuit het klimaatakkoord. Wij zijn hier nu al mee aan de slag maar het is het Rijk dat hiervoor aan de lat staat om dit sectorbreed te eisen. We gaan ervan uit dat dit binnen nu en vijf jaar werkelijkheid is, maar dat is eigenlijk te laat.”

Wat is je advies aan andere partijen die met de Whole Life Carbon aanpak aan de slag willen gaan?

“Analyseer, leer en pas toe. Door projecten onder de loep te nemen wordt snel inzichtelijk waar je staat en wat het verbeterpotentieel is. Vervolgens is het ook makkelijker sturen op Whole Life Carbon in nieuwe projecten. Staar je niet blind op de MPG en BENG alleen, maar gebruik ze als instrumenten om te verbeteren en dilemma’s bespreekbaar te maken.”

#BuildingLife Ambassadeurs in de spotlight

Bij de Whole Life Carbon-aanpak verbinden we operationele en materiaalgebonden emissies en kijken we naar de hele levenscyclus van een gebouw. Van CO-neutrale gebouwen naar CO-neutrale productie, bouw, gebruik en sloop/hergebruik! Samen met World Green Building Council, diverse andere Europese Green Building Councils, private partijen, publieke partijen en de #BuildingLife Ambassadeurs werken we aan het #BuildingLife project. Het doel is om de Whole Life Carbon Aanpak te verankeren in nationale wet- en regelgeving. Verschillende ambassadeurs maken zich hard voor deze aanpak, lees ook hun verhalen.

DGBC-partners

AM

Professionals

Maarten Markus

Gerelateerd

Vernieuwde BREEAM-NL beoordelingsrichtlijnen beschikbaar vanaf 13 januari 2025

Vernieuwde BREEAM-NL beoordelingsrichtlijnen beschikbaar vanaf 13 januari 2025

Flexwoningen financieel mogelijk maken met inzicht in toekomstscenario’s

Flexwoningen financieel mogelijk maken met inzicht in toekomstscenario’s

Bestaande woningen

DGBC, Platform31 en Platform Woonopgave onderzoeken duurzame en rechtvaardige oplossingen voor woonopgave