https://richtlijn.breeam.nl/credit/milieubelasting-van-bouwmaterialen-1111“Platform CB'23 is zo’n voorbeeld, een initiatief van Rijkswaterstaat (RWS) en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB De Bouwcampus en NEN geven met RWS en RVB uitvoering geven aan dit initiatief. DGBC sluit zich aan bij dit initiatief en deelt kennis.

Dit jaar zijn er twee leidraden verschenen:

• Paspoorten voor de bouw
• Meten van circulariteit 

De komende periode staat in het teken om de 2.0 Leidraad versies in de praktijk te gebruiken en valideren, en ervaringen daarover te delen. Daarnaast worden twee nieuwe werkgroepen geformeerd: voor Ontwerp en Inkoop.”

Meten van Circulariteit

“In juli 2020 is de leidraad Meten van Circulariteit gepubliceerd. Doel is het eenduidig meetbaar maken van circulariteit, en welke indicatoren daarop van toepassing zijn.

CB’23 ontwikkelt zelf geen meetinstrument, maar stelt in de leidraden kaders voor criteria.

De criteria zijn opgedeeld in drie clusters:

1. Milieu-indicatoren: Zoals reeds voor een LevensCyclusAnalyse (LCA) is opgebouwd, en toepasbaar voor producten (in bijv. de NMD) en gebouwen (de MPG).
2. Materiaalstromen: Inzicht in waar de materialen vandaan komen (als input: is het hernieuwbaar (biobased), of hergebruikt (recycled), en als output (wordt het hergebruikt, recylced of afval). Dit komt overeen met de MCI – circularity indicator van Ellen MAcarthur. In feite is dit ook al onderdeel van de LCA-methodiek en score op milieu-indicator. Maar door dit apart te benoemen geeft extra inzicht in wat vóór en na gebruik met de materiaalstromen gebeurt, of welke strategie je daarop kan toepassen.
3. Waardemodel: Technisch-functionele waarde met vijf indicatoren: functionele kwaliteit technische kwaliteit, degradatie, adaptief vermogen en losmaakbaarheid. Waardebehoud zal nog verder in ontwikkeling moeten worden uitgewerkt.

Het uiteindelijke doel is de Transparantie en Meetbaarheid/Vergelijkbaarheid in circulariteit/duurzaamheid van (deel)objecten. Transparantie en meetbaar om te vergelijken en beste keuzes of selecties te maken. Dit moet op basis van hogere datakwaliteit. Vanuit het theoretisch kader wat nu geschetst is, zullen de andere marktpartijen (ieder op een eigen manier) hiermee aan de slag kunnen gaan. Als leverancier om je producten meetbaar te maken, als opdrachtgever om dit uit te vragen, en als opdrachtnemer om hier proberen invulling aan te geven. Met de nieuwe werkgroepen (Inkoop en Ontwerp) in het vooruitzicht.”

Maar wat kan je nu al?

Kijkend naar de kaders die zijn geschetst, bieden instrumenten als BREEAM-NL handvatten om dit ook in te vullen.

BREEAM-NL Nieuwbouw 2020

“De nieuwe beoordelingsrichtlijn BREEAM-NL Nieuwbouw 2020 is op 30 juni gelanceerd. In de vorige versie uit 2014 waren al criteria opgenomen met betrekking tot het beperken van materiaalgebruik (MPG) en flexibel ontwerp van een gebouw. In de versie van 2020 worden circulaire onderwerpen als een materiaalpaspoort, het aandeel van product specifieke milieudata (LCA) en de losmaakbaarheid van een gebouw gestimuleerd om verdere stappen te zetten. Gekoppeld aan de drie clusters van CB’23:

1. Milieu-impact indicatoren:
   Opgenomen door toepassing van de MPG als indicator (MAT 01).
   
   
2. Inzicht in de materiaalstromen (input/output):
   Deze zijn niet apart benoemd, maar wel onderdeel van de MPG (MAT 01). Wel wil de DGBC hierin gaan testen op welke wijze dit wel mogelijk, meetbaar en toepasbaar is binnen BREEAM-NL Nieuwbouw. Ideeën vanuit de markt, of meedoen via pilots worden altijd verwelkomd!
   
   
3. Waardemodel 
   De technische en functionele kwaliteit wordt in feite al geborgd door met BREEAM een gebouw te certificeren. Specifieker zijn er indicatoren die hierop aansluiten:
   • Gebouwflexibiliteit (WST 06): maak gebruik van de rekentool Gebouwflexibiliteit (met indicatoren op ‘verkavelbaarheid’, ‘aanpasbaarheid’ en ’multifunctionaliteit’).
   • Robuustheid van bouwmaterialen (MAT 05).
   • Levenscycluskostenanalyse (LCC) als onderdeel ontwerpproces (MAN 02).
   • Inrichting en afwerking (WST 04).
   • Ontwerp voor remontabiliteit: maak gebruik van de Losmaakbaarheidsindex (MAT 07) link

Een verdere toelichting hoe circulariteit nu in de nieuwe beoordelingsrichtlijn Nieuwbouw 2020 is verwerkt en kan worden toegepast wordt uitgelegd in een whitepaper die we binnenkort publiceren. Voor de andere leidraad van CB’23 - Paspoorten voor de bouw – geldt dat in de beoordelingsrichtlijn tevens een Materiaalpaspoort is geïntroduceerd (onder MAT 01).”

INSIDE/INSIDE

“INSIDE/INSIDE is een onafhankelijke tool voor een duurzaam interieur, vanuit verschillende marktpartijen geïnitieerd. Door middel van de selectie van (afwerkings)materialen en meubilair kan er een berekening worden gemaakt van de impact van het gehele interieur. Na invoering van aantallen en m2 worden de totale Milieukosten berekend in Euro’s en wordt de mate van circulariteit inzichtelijk.

Dit is in lijn met de eerste twee clusters van CB’23:

• Milieuprestatie (LCA met Europese methode).
• Material Circularity Index (MCI) (in lijn met Madaster, CB’23 en Ellen MacArthur Foundation). Ook wel de Material Flow Analysis (MFA), waarin de hoeveelheden en de kwaliteit van materiaalstromen in kaart worden gebracht. Op basis daarvan wordt een index berekend, die in grote lijnen de verhouding tussen gebruik van primaire en secundaire grondstoffen weergeeft, alsmede de mogelijkheid om deze grondstoffen aan het einde van de levensduur te kunnen hergebruiken.
• Het derde cluster (waardebehoud, technische en functionele kwaliteit) is hier (nog) niet specifiek in opgenomen.”

Wil je meer weten over de laatste ontwikkelingen van DGBC rondom Circulariteit? Bekijk de thema-pagina hier.