De zaal, gevuld met experts vanuit alle uithoeken van het land, werd al snel geprikkeld door dagvoorzitter Rutger Mollee: “Is de stikstofproblematiek vooral problematisch voor het milieu of de bouwsector?” Het merendeel kiest voor milieu, maar wil wel graag verder bouwen, zij het op een andere manier. Kadijk nam de aanwezigen mee in een reis langs recente krantenkoppen, die pijnlijk duidelijk maakten dat lang niet alleen de bouwsector gedupeerd wordt, en oplossingen soms nog ver weg lijken. Kadijk: “Je kunt gerust spreken van een sectorale staredown. Welke sector beweegt als eerst?”
Kans op fundamentele verandering
Dat is een van de pijnpunten die ook de volgende spreker Derk Loorbach (Directeur Drift) aansneed. “We blijven vaak vastzitten in niet-duurzame ontwikkeling. We sluiten akkoorden en ambities, maar gaan in de uitvoering door zoals het was.” En dat maakt een crisis zoals nu noodzakelijk volgens Loorbach. “Aan een succesvolle transitie gaat bijna altijd een fase van chaos vooraf, alvorens de gevestigde orde zich herstructureert. De natuur praat nu terug. Dit biedt ons de kans om toe te werken naar een fundamentele verandering, waarin de gebouwde omgeving in balans is met de natuur en goed is voor de mens. Ik hoop dat dit moment hieraan bijdraagt.”
De sleutel is kennisdeling
Na het bevlogen pleidooi van Loorbach vroeg dagvoorzitter Mollee DGBC-directeur Annemarie van Doorn het podium op. Ze sluit zich aan bij de woorden van Loorbach, met de boodschap dat de Malieveldverklaring ook dient als stimulans om andere partijen te activeren. DGBC nam het initiatief tot deze ambitieverklaring na het ontstaan van de stikstofcrisis, die door 26 partijen direct werd omarmd. “De Malieveldverklaring laat zien dat het mogelijk is om op een positieve manier samen te werken met de markt en overheid.” De DGBC-directeur overhandigde het document vervolgens met gepaste trots aan Stientje van Veldhoven (Minister van Milieu en Wonen). Van Veldhoven toonde haar waardering voor het initiatief. “Deze constructieve propositie vanuit de sector zie ik als een uitgestoken hand. Ik neem deze hand graag aan.”
Minister @SvVeldhoven sprak bij het congres stikstofvrij #bouwen. Inspirerend om te zien hoe bouwers, ontwikkelaars en ontwerpers hun krachten bundelen in de ambitieverklaring voor terugdringen stikstofuitstoot. Lees hier haar speech: https://t.co/gc1EqtxTZY #stikstofcongres pic.twitter.com/s71kBVl4N8
— Ministerie van BZK (@MinBZK) December 12, 2019
Vanuit de markt wist Constantijn Berning (Executive Development Director bij Edge Technologies) hun boodschap wellicht het meest treffend samen te vatten. “Je kunt hier niet tegen zijn. Dit hoort bij het ontwikkelen van duurzame en gezonde gebouwen. De sleutel is kennisdeling, je moet het samen doen.”
Today, I signed the Malieveld Declaration, a commitment to discuss the progress of transitioning to emission-free building concepts, with @EdgeTech_. This statement, signed by other industry leaders, was handed to Minister @SvVeldhoven by @DGBCnl director @AnnemarievDoorn pic.twitter.com/UqnVCf5QF2
— Coen van Oostrom (@CoenvanOostrom) December 12, 2019
Interactieve workshops
Na de overhandiging konden de aanwezigen kiezen uit verschillende workshoprondes. Daarin werden voorbeeldprojecten gedeeld die kunnen bijdragen aan het verminderen van stikstofemissies. TNO liet onder andere het voordeel van hubs zien: logistieke knooppunten aan de rand van de stad. De hub blijkt volgens enkele best practices in Rotterdam en Utrecht een meerwaarde te hebben voor stakeholders, doordat er minder vervoersbewegingen zijn en dus minder CO2- en stikstofuitstoot. Bijkomend voordeel is dat er minder ruimte op de bouwplaats wordt ingenomen. De workshoprondes vormden zich automatisch om tot interactieve sessies, met ook veel suggesties en vragen vanuit de zaal. “Kunnen we in het vervoer van- en naar de bouwplaats bijvoorbeeld niet leren van een logistiek bedrijf als PostNL, een bedrijf dat dagelijks veelvuldig vervoert naar specifieke plekken?”, suggereerde een van de aanwezigen. Of: “Moet bouwmateriaal überhaupt niet anders vervoerd worden?”, klonk een ander geluid uit de zaal. Daar had Sven Hiskemuller van de Rutte Groep wel een antwoord op. Hij liet zien hoe zijn bedrijf een kademuur in het centrum van Amsterdam verving, waarbij al het materiaal over water werd vervoerd. Vanuit een multimodale Randstedelijke hub werden de elektrische machines zo de binnenstad in gevaren. Maar ook die manier van transport kende zo zijn uitdagingen. De kanalen zijn smal en het vervoer op de locatie krijgen duurt langer. Maar de voorbeelden zetten de aanwezigen zichtbaar aan het denken.
Vervolg logisch en noodzakelijk
Dat is wat Jan Kadijk (DGBC) betreft dan ook zo waardevol aan een dag als deze. “Met de Malieveldverklaring en deze kennisdeling zetten we een stap in de goede richting. Het is nuttig maar ook ontzettend belangrijk om dit soort voorbeelden te zien en te delen. Deze dag krijgt zonder meer een vervolg.”
Bekijk hier het fotoalbum van deze dag.
