We willen heel graag weer naar kantoor. Bij de startpoll aan het begin van het webinar geeft 50% van de bijna 200 deelnemers aan meteen op 20 mei weer naar kantoor te willen. “Dat is niet reëel”, Jan Verhaegh is daar meteen duidelijk over, hij vervolgt: “ik verwacht dat maximaal 25% terug kan naar kantoor.” Daarmee is de toon gezet. De andere panelleden van het webinar sluiten zich daar namelijk allemaal bij aan. Zij zien een aantal bottlenecks bij het heropenen van kantoren. Een aantal worden in dit verslag besproken:
werkplekken;
verkeersstromen binnen kantoren en naar het kantoor toe;
aanraakpunten;
vergaderzalen.
Werkplekken herindelen
Cushman & Wakefield heeft onlangs het concept 6 Feet Office geïntroduceerd. Een herindeling van kantoren op basis van de anderhalvemeterregel. Dat heeft Cushman & Wakefield al zelf toegepast in het Amsterdamse kantoor, vertelt Verhaegh: “Werkplekken zijn opnieuw ingedeeld. In plaats van vier of zes bureaus, staan er nu maximaal twee bureaus aan elkaar vast. Tussen die bureaus zijn schotten geplaatst, rond elke bureaustoel is een cirkel in de vloerbedekking aangebracht. Iedereen gebruikt eigen toetsenbord en muis en dagelijks een nieuwe bureaulegger. Op iedere werkplek staat desinfectiemiddel en het kantoor is in klokgewijze verkeersstromen ingedeeld. Iedereen loopt nu dezelfde kant op.”
Verkeersstromen
Harold Coenders van Colliers vult daarop aan dat er verschillende verkeersstromen zullen zijn bij het opnieuw opstarten van de werkplekken. Hij noemt daar twee bottlenecks: “Allereerst de vraag hoe mensen op kantoor komen, denk maar aan het openbaar vervoer. Dat is de eerste belemmering. De tweede is hoe mensen door je gebouw bewegen. De lift is dan de grootste bottleneck. Je wilt voorkomen dat mensen lang in de rij moeten staan voordat ze de lift in kunnen.” De piekbelasting spreiden is hier de tip. Met de lift omhoog en met de trap naar beneden, is een afspraak die volgens Coenders in bepaalde situaties kan werken.
Contactloos
Ralf de Ruijter van Assa Abloy voegt daar nog een uitdaging aan toe: “Alle dingen in een kantoor die we aanraken. Deurklinken, stoelen, koffiezetapparaten enzovoorts.” Assa Abloy heeft voor die deuren natuurlijk allerlei oplossingen, zoals contactloze deuropeners, maar hij wijst ook naar restaurants. Niet als risicogebied, maar als voorbeeld. “Als je daar van het toilet afkomt hoef je niks aan te raken om je handen te wassen met zeep, je handen te drogen en weer terug te lopen naar je plek. Dat zullen we in kantoren ook nodig hebben.” Hij waarschuwt verder dat het niet verstandig is om alle deuren met een deurstopper open te zetten om zo maar geen klinken te hoeven aanraken: "Deuren hebben vaak een functie in de brandveiligheid, dus daar moet goed naar gekeken worden."
Vergaderzalen
Organisator en gespreksleider Jan Kadijk neemt de panelleden vervolgens mee op een virtuele tour door het kantoor van DGBC. Allerlei situaties worden besproken, van de fietsenstalling in de kelder tot de lift naar de bovenste verdieping. En alle deuren en obstakels daartussen. Een andere bottleneck die ook aan bod komt, zijn de vergaderzalen. Kadijk vraagt zich af of de Nederlandse kantoren veel meer vergaderzalen nodig hebben. We komen immers juist naar kantoor voor de interactie met elkaar, en als anderhalve meter afstand de norm is dan verlaagt dat fors de capaciteit van vergaderruimten. Ewoud van der Sluis van HEVO is het daar niet meer eens. “Wij gaan het videovergaderen juist doorzetten. Dat werkt hartstikke goed.”
Jas meenemen
Van der Sluis buigt zich met HEVO ook over dit vraagstuk voor schoolgebouwen en ziet daar mooie lessen voor kantoren. “Daar gaan we ook looproutes voorstellen met verschillende in- en uitgangen. Kluisjes en gaderobes zullen afgesloten moeten worden. En niet de leerlingen gaan naar een nieuw lokaal bij het wisselen van de lessen, maar de leraren” Het zijn lessen die hij ook in kantoren zal toepassen, zoals: “Je neemt je jas en tas mee naar je werkplek.”
Files
Die gescheiden in- en uitgangen van de scholen, moeten ook in kantoren verwezenlijkt worden. Denk aan de parkeergarages, die veel meer benut zullen worden. Jan Verhaegh is daar duidelijk over: “Er moet echt een aparte in- en uitgang zijn om die anderhalve meter afstand te handhaven.” Verhaegh hoopt dat het een kortdurend probleem is en dat er meer balans tussen thuis en op kantoor werken ontstaat: “Laten we hopen dat het thuiswerken ook de files wegneemt.” Coenen bevestigt dat: “Het autogebruik zal eerst even toenemen, maar daarna juist teruglopen.” Het is een winst op het gebied van duurzaamheid, maar volgens de panelleden voorlopig de enige. “Al zijn de wegwerp-bureauleggers van gerecycled papier”, deelt Verhaegh nog snel.
